Người đồng sáng lập Facebook, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành Mark Zuckerberg chuẩn bị điều trần trước Ủy ban Năng lượng và Thương mại Hạ viện tại Tòa nhà Văn phòng Hạ viện Rayburn trên Đồi Capitol vào ngày 11 tháng 4 năm 2018 ở Washington, DC (Ảnh của Chip Somodevilla / Getty Images)

‘Đánh Big Tech’: 40 Bang sẽ đệ đơn kiện chống độc quyền chống lại Facebook

 Bình luậnLê Minh • 04/12/20

Trong bối cảnh Facebook và Google vẫn đang thâu tóm các đối thủ bất chấp các vụ chống độc quyền, có khả năng là một nhóm ít nhất 40 bang do New York dẫn đầu sẽ đệ đơn kiện chống độc quyền chống lại Facebook vào đầu tuần tới.

Các nhà chức trách liên bang và tiểu bang Hoa Kỳ đang thăm dò xem liệu các gã khổng lồ công nghệ có lạm dụng quyền lực của họ trong nền kinh tế Internet hay không.

Một báo cáo gần đây của CNBC cho biết, theo bốn nguồn tin, một nhóm gồm 40 bang do New York dẫn đầu đã điều tra Facebook về những vi phạm độc quyền và có kế hoạch đệ đơn kiện công ty này.

Đây sẽ là vụ kiện lớn thứ hai chống lại một công ty công nghệ lớn trong năm nay, sau vụ kiện của Bộ Tư pháp chống lại Google vào tháng 10/2020. 

Breitbart News đã đưa tin vào đầu tuần này rằng các nhà chức trách đang chuẩn bị thêm 4 vụ kiện nhắm vào Google hoặc Facebook vào cuối tháng 1 năm 2021. Các vụ kiện được cho là tập trung vào việc liệu các gã khổng lồ công nghệ này có lạm dụng quyền lực của họ trong nền kinh tế Internet hay không; tập trung vào vị trí của Google trong ngành tìm kiếm và quảng cáo, và sự thống trị của Facebook trên thị trường truyền thông xã hội.

Liên minh Tổng chưởng lý 40 bang

Theo Tạp chí phố Wall, Ủy ban thương mại liên bang Mỹ (FTC) sắp phê duyệt đơn kiện chống độc quyền chống lại Facebook trong những ngày tới, tập trung vào việc liệu Facebook có kìm hãm sự cạnh tranh thông qua các thương vụ mua lại Instagram và WhatsApp hay không.Liên minh Tổng chưởng lý 40 bang, do Tổng chưởng lý bang New York Letitia James dẫn đầu, có thể nộp đơn kiện Facebook lên tòa án liên bang vào đầu tháng 12/2020 (Ảnh của Spencer Platt / Getty Images)

Những người này cho biết có một vấn đề được đặt ra là liệu nên nộp hồ sơ tại tòa án quận liên bang hay tại tòa án hành chính của FTC.

Việc nộp đơn tại tòa án hành chính sẽ mang lại cho FTC những lợi thế nhất định về thủ tục. Nhưng hiện tại, FTC dường như sẽ nộp đơn lên tòa án quận – nơi đơn kiện của họ có thể được kết hợp với một đơn kiện khả thi của tổng chưởng lý tiểu bang, những người quen thuộc với vấn đề này cho biết.

Liên minh Tổng chưởng lý 40 bang, do Tổng chưởng lý bang New York Letitia James dẫn đầu, có thể nộp đơn kiện Facebook lên tòa án liên bang vào đầu tháng 12, những người này cho biết, mặc dù thời gian chính xác có thể phụ thuộc vào việc đơn kiện sẽ được nộp chung với FTC.

Trong một tuyên bố, bà James từ chối bình luận về cuộc điều tra đang tiến hành nhưng nói rằng văn phòng của bà “sẽ tiếp tục sử dụng mọi công cụ điều tra để xác định xem các hành động của Facebook có kìm hãm sự cạnh tranh, giảm lựa chọn hay khiến dữ liệu người dùng gặp rủi ro hay không”.

Không chỉ Facebook, mà Google cũng phải điều trần trước quốc hội về cáo buộc độc quyền.

Một liên minh khác của tổng chưởng lý tiểu bang, do nghị sĩ Ken Paxton ở Texas đứng đầu, đang nhắm đến việc đệ đơn kiện chống độc quyền chống lại Google về hoạt động kinh doanh quảng cáo trực tuyến mạnh mẽ của họ.

Trong khi vụ kiện của Bộ Tư Pháp (DOJ) chống lại Google tập trung vào mảng các dịch vụ tìm kiếm, thì cuộc điều tra do bang Texas dẫn đầu lại tập trung vào mảng kinh doanh công nghệ quảng cáo rộng lớn của nó.

Cả hai công ty đều phủ nhận việc sử dụng quyền lực của mình theo cách chống lại cạnh tranh lành mạnh, và cho rằng họ hoạt động trong các thị trường cực kỳ cạnh tranh và dịch vụ của họ mang lại lợi ích cho người tiêu dùng.

Bất chấp các cuộc điều tra và kiện tụng chống độc quyền đang diễn ra, Facebook và Google đều đang trên đà “chi tiền” để thâu tóm các đối thủ và các công ty khởi nghiệp công nghệ.

Amazon cũng phải đối mặt với các cuộc chiến pháp lý mới với Liên minh châu Âu sau khi khối này buộc tội nhà bán lẻ trực tuyến này vi phạm luật cạnh tranh trong một vụ kiện mới.

Ủy ban Châu Âu — cơ quan thực thi chống độc quyền hàng đầu của khối — đã buộc tội Amazon sử dụng dữ liệu không công khai mà họ thu thập từ những người bán bên thứ ba để cạnh tranh không công bằng.

Kiểm duyệt thông tin – Thao túng bầu cử?

Người đồng sáng lập và Giám đốc điều hành Facebook, Mark Zuckerberg, đến làm chứng trước Ủy ban Dịch vụ Tài chính Hạ viện tại Tòa nhà Văn phòng Nhà Rayburn trên Đồi Capitol ngày 23 tháng 10 năm 2019 ở Washington, DC (Ảnh của Chip Somodevilla / Getty Images)

Facebook đã phải đối mặt với sự chỉ trích từ lưỡng đảng vì vấn đề \”thao túng thông tin\”, nhưng công ty này tuyên bố rằng họ chỉ hạn chế \”lời nói căm thù\” và nội dung có hại.

Các thành viên đảng Dân chủ cho rằng công ty đã quá lỏng lẻo trong việc kiểm soát các phát ngôn gây hiểu lầm, trong khi các thành viên đảng Cộng hòa nói rằng Facebook đã đàn áp quan điểm của những người cánh hữu, đặc biệt những người ủng hộ Tổng thống Trump.

Facebook tuyên bố họ nhằm mục đích hỗ trợ tự do ngôn luận, đồng thời hạn chế ngôn từ kích động thù địch và các nội dung có hại khác.

Ngoài ra, với lý do hỗ trợ các quan chức bầu cử tiến hành các cuộc bầu cử “an toàn và bảo mật” trong thời đại dịch viêm phổi Vũ Hán, Zuckerberg đã quyên góp 400 triệu USD – số tiền mà Quốc hội đã phân bổ cho cùng mục đích – cho các tổ chức phi lợi nhuận do các nhà hoạt động cánh tả thành lập và điều hành.

Người nhận chính là Trung tâm Công nghệ và Đời sống Công dân (CTCL), đã nhận được số tiền đáng kinh ngạc là 350 triệu USD.

Có thể dự đoán, với nền tảng “đảng phái” của bộ máy lãnh đạo của mình, CTCL đã tiến hành phân phối tiền của Zuckerberg cho các bang thiên về cánh tả ở các bang chiến trường. Phần lớn số tiền mà CTCL đưa ra – đặc biệt là trong những ngày đầu tiên của chiến dịch bầu cử – đã được chuyển đến các hạt vốn từng bỏ phiếu áp đảo cho Hillary Clinton vào năm 2016.

Lê Minh